کد مطلب:44190 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:27

گنجینه پرسمان » خانواده و زندگي

حق پدر و مادر خصوصا وقتي كه از دنيا رفتهاند، برگردن فرزند چيست؟

از جمله حقوقي كه تأكيد بسياري برآورده شدن آن شده، حق پدر ومادر بر فرزند است. نيكي به پدر و مادر در مرحله بعد از پرستش خدا آمده است، يعني اول عبادت خدا و توجه به او و بعد نيكي كرده به پدر و مادر:

حكم كرده است پروردگار تو كه جز او را نپرستي و به پد و مادر نيكي كني و چنان چه يكي يا هر دوي آنها پير و سالخورده شوند، زنهار سخني كه باعث رنجش آنها شود، نگويي و آنها را از خود نراني و با احترام با آنها سخن بگو و پر و بال تواضع را با مهرباني براي آنها بگستران.(1)

پرستش خدا و نيكي به پدر و مادر:

به چه كسي نيكي كنم؟ حضرت فرمود: مادرت! عرض كرد بعد از او؟ فرمود: مادرت! عرض كرد بعد از او؟ فرمود: پدرت.(2)

پيامبر گرامي(ص) فرمود: هيچ عملي از فرزند براي پدر حساب نميشود مگر دو چيز: اين كه پدر بنده باشد و فرزند او را خريده و آزاد كند، يا پدر قرضي داشته باشد و پسر آن را ادا نمايد.(3)

لطف و احسان نسبت به پدر و مادر چه در هنگام حيات يا بعد از مرگ سفارش شده است: امام صادق(ع) فرمود: احسان كنيد به پدر ومادر، چه زنده باشند يا مرده، از طرف آنها نماز بخواند، حج انجام دهد. روزه بگيرد پس خداوند عز و جل به خاطر نيكي كه براي پدر مادرش انجام داده، به او خير فراواني عطا ميكند.(4)

پدري كه از دنيا رفته است، اگر نماز و روزه به عهده دارد، برعهده پسر بزرگتر خواهد بود:اگر پدر نماز و روزه خود را به جاي نياورده باشد، چنان چه از روي نافرماني ترك نكرده و ميتوانسته قضا كند، بر پسر بزرگ واجب است كه بعد از مرگش به جاي آورد يابراي او اجير بگيرد، بلكه اگر از روي نافرماني هم ترك كرده باشد، واجب است به همين طور عمل كند.(5)

در ضمن بنا به فتواكي بسياري از مراجع معاصر، نماز و روزه قضا شده مادر نيز شامل حال فرزند پسر بزرگتر ميشود.(6)

پي نوشتها:

1 - اسراء (17) آيه 24.

2 - سيد عبداللَّه شبر، اخلاق (ترجمه )ص 896.

3 - همان، ص 197.

4 - محمد ري شهري، ميزان الحكمه، ج 4، ص 3675.

5 - توضيح المسائل مراجع، ج 1، ص 789.

6 - همان.